ایماتینیب (imatibine mesilate) با نام تجاری «گلیوِک» (Gleevec) یک مهار کننده تیروزین کیناز است که در درمان لوسمی میلوئید مزمن (CML)، لوسمی حاد لنفاوی (ALL) و در مرحله مزمن یا شدید بیماری به صورت خوراکی تجویز میشود. همچنین در درمان تومورهای بد خیم استرومایی متاستاتیک و یا غیر قابل جراحی گوارشی توصیه می شود.
محصول پروتئینی (BCR-ABL) که حاصل جابه جایی کروموزوم 9 و 22 (کروموزوم فیلادلفیا) میباشد، با ایجاد یک پروتئین ترکیبی باعث بروز سرطان در بیماران لوسمی میلوئید مزمنCML و بخشی از بیماران لوسمی حاد لنفاوی ALL میشود.
مکانیسم عمل ایماتینیب:
مکانیسم عمل ایماتینیب از طریق اتصال به پروتئین BCR-ABL و مهار آن می باشد که نهایتا باعث توقف رشد سلول های سرطانی، مرگ سلولی و از بین بردن سلول های حامل کروموزوم فیلادلفیا می شود.
مقاومت و عدم پاسخدهی به ایماتینیب:
حدود 30% بیمارانی که ایماتینیب را دریافت می کنند با عدم پاسخ به دارو یا عود مجدد مواجه می شوند که به دلیل مقاومت به ایماتینیب است. برخی جهش های ژنتیکی بر روی ژن ABL باعث تغییر ساختار سه بعدی پروتئین ABL می شود که این تغییرات منجربه عدم اتصال صحیح ایماتینیب و در نتیجه عدم پاسخ دهی به آن می شود. در رابطه با دیگر مهار کننده های ABL نیز ممکن است مقاومت در بیماران اتفاق بیفتد.
تست ژنتیکی (بررسی جهش های ABL که باعث مقاومت دارویی میشوند):
با انجام این تست ژنتیکی و شناسایی جهش های موجود بر روی ژن ABL، می توان با توجه به نوع جهش داروی موثر برای هر بیمار را مشخص نموده و به پزشک مربوطه پیشنهاد داد.
مزایای تست ژنتیکی مقاومت به ایماتینیب:
· تعیین دقیق نوع داروی مناسب برای هر فرد و جلوگیری از هزینه های اضافی: ممکن است تعویض دارو برای بیمار پس از مشاهده مقاومت به ایماتینیب به صورت آزمون و خطا صورت پذیرد که میتواند هزینه های زیادی را به بیمار تحمیل کند، در حالی که با انجام این تست ساده و کم هزینه می توان نوع دقیق داروی مناسب و موثر برای هر فرد را تعیین نمود.
· تشخیص به موقع، تسریع و بهبود روند درمانی: تشخیص به موقع مقاومت به ایماتینیب، می تواند منجربه تغییر دوز، تغییر دارو، تغییر استراتژی درمانی و حتی پیوند سلول های بنیادی خونساز آلوژنیک شود، که باعث بهبود و تسریع روند درمانی می شود.
نوع نمونه مورد نیاز برای انجام تست: خون محیطی EDTA
حجم نمونه: 3-5ml
زمان جوابدهی: یک هفته